Çocuklarda Robotik ve Laparoskopik İşlemler

Çocuk ürolojisinde yapılan laparoskopik ve robotik uygulamalar 

Çocuklarda çoğu durumlar minimal girişimsel (invaziv) cerrahi ile tedavi edilebilmektedir. Aşağıda benim günlük pratiğimde gördüğüm bazı durumlar ve onları düzeltmede yaptığım cerrahiler bulunmaktadır. Burada örnek verdiğim hastalıklar ayrıntılarına girilmeden çok özet olarak verilmiştir. Aileler bu konulardaki ayrıntılı bilgilere yusufkibar.com veya çocukürolojisi.net gibi internet sitelerimden ulaşabilirler. 

Üreteropelvik bileşke tıkanıklığı 

Burada bir veya iki böbreğin idrar drenajının etkilendiği bir durum söz konusudur. Doğumdan önce yapılan ultrasonda böbrekte şişme ile veya doğumdan sonra çocukta görülen sırt veya karın ağrısı, kusma veya idrar yolu enfeksiyonu gibi bulgularla tanısı konur. Piyeloplasti bu idrar engelini düzeltmek için yapılan bir operasyondur. Bu olgularda benim aileye sunduğum minimal invazif cerrahi seçenekleri ise robotik piyeloplasti veya laparoskopik piyeloplastidir. 

Renal duplikasyon anomalileri

Böbreklerin genelde birer adet, üreter adı verilen ve idrarı mesane de denilen idrar torbasına taşıyan, tüp şeklinde yapıları vardır. Bazen, bir böbrek iki ayrı kısımdan oluşabilir ve her iki böbrek kısmının da ayrı ayrı üreterleri olabilir. Bu olgularda çeşitli sebeplerle böbreğin bir kısmında idrar drenajının blokajı, böbrek fonksiyonunda etkilenme, enfeksiyon veya idrar inkontinansı karşımıza çıkabilir. Bu anomalilerde benim aileye sunduğum minimal invaziv cerrahi seçenekleri robotik parsiyel nefrektomi (böbreğin bir kısmının çıkartılması) ve robotik veya laparoskopik üreteroüreterostomidir (üreterin birini diğer üretere ağızlaştırmak).    

Çalışmayan (non-fonksiyone) displastik böbrekler. 

Kız veya erkek çocuklarında anne karnındaki gelişim esnasında böbrekler düzgün gelişmeyebilir veya hiç gelişmeyebilir. Bu böbreklerin oluşumuna neden olan faktörler aynı zamanda, üretilen az miktardaki idrarın boşaltımını da bozabilir. Sonuçta idrar durağan hale gelir ve bu da ağrı, kronik enfeksiyon, böbrek taşı ve nadiren de yüksek tansiyona neden olabilir. Bu böbrekler laparoskopik (laparoskopik nefrektomi) veya robotik olarak (robotik nefrektomi) çıkartılabilir.     

Böbrek tümörleri 

Böbrekte anormal büyümeler iyi veya kötü huylu olabilir. Çocuklarda nadir olsa da böbrek tümörleri minimal invaziv olarak robotik veya laparoskopik olarak çıkartılabilir.  Tümörün büyüklüğü ve lokalizasyonuna göre parsiyel veya radikal nefrektomi gerekebilir. Parsiyel nefrektomi yapıldığında sadece tümör çıkartılmaktadır. Radikal nefrektomide ise tüm böbrek çıkartılmaktadır.   

Vezikoüreteral reflü (VUR)

Normalde böbrekler idrarı yapar ve bu idrar da böbrekten mesaneye doğru ilerler. Çocuklardaki vezikoüreteral reflüde mesanedeki idrar geriye, böbreklere doğru kaçmaktadır.  Bu da böbrek enfeksiyonuna, kalıcı böbrek hasarına ve skara neden olabilmektedir. Bu durumda benim aileye sunduğum minimal invaziv seçenekler subüreterik enjeksiyon (STING) ve robotik üreteral reimplantasyondur. 

Nörojenik mesane

Nörojenik demek sinirler veya sinir sistemi ile meydana gelen veya bunların etkilenmesiyle gelişen anlamına gelmektedir.  Bazı tıbbi durumlarda veya spina bifida gibi omurilik (spinal kord) anomalilerinde böbrek hasarı veya idrar inkontinansı gibi ciddi mesane problemleri görülebilir. 

Klasik olarak bu problemleri çözmek için büyük karın kesilerini yapmak gerekir. Ben ise nörojenik mesane problemlerinde aşağıdaki minimal invaziv cerrahi seçeneklerini ailelere sunuyorum: 

• Robotik apendikovesikostomi: Mitrofanoff prosedürü olarak da bilinen bu yöntemde çocuğun apendiksi mesane ve karın cildi arasında ağızlaştırılmakta, idrar torbasında idrar birikimi olduktan sonra çocuk karın cildindeki delikten kateterizasyon yapmak suretiyle idrarını boşaltabilmektedir. 

• Robotik mesane boynu rekonstruksiyonu/mesane boynunu asma işlemleri:  Bazı çocuklarda idrarı mesanede tutan üriner sfinkter adı verilen yapı normal çalışmamaktadır. Bu işlemler mesaneden idrar kaçağını önlemede yardımcı olmaktadır.  

• Robotik mesane ogmentasyonu: Kimi çocuklarda idrarı depolayan mesaneleri çok küçük olabilmektedir. Bu işlemde mesaneyi büyütmek için barsaklar kullanılmaktadır. 

Mesane divertikülü

Mesane divertikülü doğuştan (konjenital) ya da sonradan (edinsel) gelişebilen, mesane duvarında içi idrarla dolup boşalan ve adeta ayrı bir idrar kesesi görüntüsü veren bir durumdur. Kazanılmış formunda mesane çıkışında tıkanıklık, sinir hasarına bağlı mesanenin iyi çalışmaması ve daha önceki cerrahiler sebep olabilir. Doğuştan mesane divertikülünün standart tedavisi açık divertikül çıkartılmasıdır. Laparoskopik divertikülektomi çocuklarda tarif edilmiş olmasına rağmen bu yöntem teknik olarak zordur. Robotik divertikülektomi ise iyi bir seçenektir.  

Urakal anomaliler

Urakus mesane ve göbek deliği arasında bağlantıyı sağlayan ve doğumdan sonar kapanan bir yapıdır. Şayet kapanmazsa veya kısmi olarak kapanırsa idrar göbek deliğinden dışarı akar veya bir boşlukta birikir ki buranın da enfeksiyon ve ileride kanserleşme riski vardır.  Ben bu durumu düzeltmede minimal invaziv cerrahi seçenek olarak robotik veya laparoskopik urakal eksizyonu ailelere sunuyorum.  

İnmemiş testis

Erkek çocuklarda testisler ilk önce anne karnında gelişirler ve doğumdan önce yumurta torbası adı da verilen skrotuma inerler. Bu inme olayı gerçekleşmez ise, bu çocuklar daha sonra kısırlık ve inmemiş testislerinde kanserleşme gibi bazı risklere maruz kalırlar. Ben genelde karın içindeki testislerin skrotuma indirilmesinde laparoskopik orşiopeksiyi minimal invaziv teknik olarak sunuyorum.